Bilimsel araştırma safhaları
Bilimsel araştrımalar gerçekleştirilmesi belirli aşamalara tabiidir.İlk olarak üzerinde çalışılacak olan
konunun üzerinde düşünme ve yeni sorularla gelişime açık olması gerekmektedir.Konunun
belirlenmesi tamamen araştırmacının ilgi ve merakıyla orantılı olması gibi araştırmacının seçtiği konu
sürdürülebilir nitelikte olmalıdır.Arştırmacı genelde merak ettiği konuyu tarar ve cevabını
bulamadığında araştırma konusu ilan eder.Belirlenen konu mutlaka amaç içermek zorundadır.Ayrıca
araştırılacak olan konunun insanlık ve bilim adına ne gibi bir faydası olacağını da belirtmek
gerekmektedir.Bilimsel araştırmaların belirli kurallar çerçevesinde yapıldığını dile getirmiştik.Buna
binaen bilimsel araştırma aşamaları da bilimin en çok öenm arz eden noktasıdır.Çünkü bu düzene
uygun şekilde yapılan açıklamaların hata payı nereyedeyse sıfıra yakın denebilecek kadar azdır.
Arştrıma planlaması yapılırken nitel ve nicel yöntemlerde kullanılan ayrı ayrı başlıklar bulunsa da
genel itibariyle :
* Konu Belirleme
* Problemi Tanımlama
* Problem Seçimi
* Literatür Taraması
* Amaç ve alt amaçlar
* Hipotez
* Önem
* Tanımlar ve Kavramlar
* Sayıltı
* Kapsam ve Sınırlılık
Şeklinde başlıklar altında toplanabilir.
1 ) KONU BELİRLEME: Araştırmacı ilk etapta merakları doğrultusunda sorularına bir cevap
bulabilmek ve de belirli bir çerçeveden değerlendirme yapabilmek adına konusunu belirler.Fakat
bunu yaparken belli başlı hususlara dikkat etmesi gerekir.Bu hususlardan bahsedecek olursak ; En
başta seçilen konunun uygulamaya konulup konulamayacağıdır.Elbetteki seçilen konu ilgi çekici
olmalıdır fakat unutulmamalıdır ki her ilgi çekici konu uygulamaya dökülemeyebilir.Ele alınan konu
daha önceleri kullanılmış olsa bile araştırmacı tarafından tekrardan gözden geçirilip varsa eksikleri
tamamlanmalı veya farklı boyular kazandırılarak ele alınmalıdır.Tarzında bir çok husus sayabiliriz.
2 ) PROBLEMİ TANIMLAMA VE PROBLEM SEÇİMİ:Bu araşamada araştırmacı
belirlediği konunun pergenlini daraltarak belirli bir porblem haline dönüştürmüştür.Bu nokta da
belirlenen konu çerçevesinde neyi ele almak istediğini belirler ve bunu başlıklar halinde
belirtir.Araştırma probleminin araştırmaya açık olması çalışmanın verimini artırmakla beraber
porblemin çözüm yollarına da katkı sağlayacaktır.Aynı zamanda ele alınan konunun orijinal olması da
daha önce ele alınıp alınmadığına dair bir fikir beyan eder.Araştırmanın sonuçlarının genellenebilir
olması aynı zamanda çalışmanın niteliği açısından da önem arz etmektedir.
Seçilmiş olan problemin ahlak problemlerine uygun bir şekilde olması gerekir.Araştırmacının
probleminin ne kadar benimsediği çalışmaya verimlilik ile yansıtılmalıdır.Konunun içşelleştirilip emek
harcamanın neticesinde çıkan sonuç çalışmanın kalitesi ve sürdürülebilirliği ile doğru
orantılıdır.Porblemi oluştururken araştırmacı,imkanlarını ve yeteneklerini göz önünde bulundurarak
bunların doğrultusunda bir konu belirmelidir.Araştıralacak konu hakkında geniş çaplı bir literatür
taraması yapılmalı ve bu konuda nitelikli bir çalışma yapılmalıdır.
Problem cümlesi konu seçiminde belirlenen konunun hangi yönden ele alınacağı hakkında fikir
veren cümledir.Yani konunun sınırları daraltılır
3)LİTERATÜR TARAMASI :Literatür taraması ele alınan konunun belirli
kaynak ve dökümanlar tarafından incelendikten sonra bilimsel bilginin
araştırılmasıdır.Bu aşama çalışmanın arka planında gibi gözükse de
konunun içerik ve sınırlarını belirleyen unsurdur.Ayrıca bu aşama
araştırmacının ele aldığı konuya ne kadar vakıf olduğunun
göstergesidir.Araştırmacı literatür taraması sayesinde çalışmasının
rastgele bir şekilde gerçekleşmediğini ortaya koymakla beraber çalışma
sürecinin başlangıcı ve bitişi hakkında da bir çok bilgiyi gözler önüne serer.
Problem belirlenmeden önce de daha önce ele alınıp alınmadığını
belirlemek amacıyla bir ön literatür araştırması yapılır.Fakat bu araştırma
,çalışmanın gelişmesinde rol oynayan bir aşama değildir.Araştırma asıl
literatür taraması ile nitelik kazanır.Bu aşama gerekilen genişlikte
yapılazsa çalışmanın ilerleyen safhalarında ,çalışmaya dair daha önceden
ele alınmasıyla ilgili bulgular veya çalışmanın eksiklikleriyle ilgili bir çok
şey ortaya çıkabilir.
Bu aşama yalnızca internet kaynaklarından ibaret olmamalıdır.Herhangi
bir dergi veya gazeteleri de kapsaması gerekir.Fakat yalnızca akamedik
değer taşıyan kaynaklar çalışmanın niteliğini güçlendirir
4 ) AMAÇ VE ALT AMAÇ:Araştırma da verimin alınması için gerekli olan
materyallerden iki tanesi de amaç ve alt amaç çalışmalarıdır.Amaç xümlesi genel
anlamıyla çalışmada neyin amaçlandığı ve değişkenleri arasındaki ilişkiyi belirtmek
için kullanılır.Bir bakımda çalışmanın problemi ile ilgili bilgi verilir.Alt amaç
cümleleri ise,amaç cümlesinin belirlediği sınırda olmak suretiyle çalışmanın
gerekliliği ve araştırmacının konuya ne kadar hakim olduğunun göstergesi
niteliğindedir.Açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir.Birden fazla
olmabilmekle beraber alt amaç cümleleri çalışmada yer alan olguların her birini ayrı
ayrı ölçer.
5 ) HİPOTEZ:Araştırmanın en önemli basamaklarından biri olan hipotez,araştırmada bulunan olgu
ve olayların açıklanamsına dair genellemelerden yapılan bütün gözlem ve deneylerin sonuçlarıyla
yeterince doğruluğa kavuşmamış geçerliliğini ölçebilmek adına teste tabii tutulabilen muhtemel
çözüm önerileri içeren önermelerin adıdır.Hipotez ile varsayımı birbirine karıştırmamak
gerekmektedir.Zira ikiside birbiriyle yakın ilişkide olsa da bariz farklar barındıran iki unsurdur.Hipotez
ortaya atılan iddialarla oluşurken varsayım,araştırmada kullanılan değişkenleri kontrol derek
oluşturulan genel bir ifadedir.Aynı zamanda hipotezlerin doğruluğu henüz kanıtlanmamışken
varsayımlarda kanıt amacı dahi güdülmez.Araştırmacının ortaya koymak istediği bir yargı vardır ve
hipotez araştırmanın ortaya koymak istediği bu yargıdır.Daha önceki çalışmalar hipotezin sınırlarını
belirlediğinden ötürü literatür araştırması yaparken araştırmanın temel hipotezi ve alt hipotezi net bir
şekilde belirtilir.
Hipotez cümleleri daha çok nicel araştırmalarda kullanılır.Çünkü nicel araştırmalarda temel
amaç,ele alınan değişkenlerin arasındaki nedensel ilişkiyi ortaya koymaktır.Bu ilişkiler de istatiksel
hesaplamalardan önce araştırmacının birikimi ve yaptığı literatür taraması sonucu bir hipotez cümlesi
ile ifade edilir.Aynı zamanda hipotez cümlelerinin sınanabilirlik açısından kesin yargılar içermemesi
gerekmektedir.Araştırmacının ele aldığı içerik ile uyumlu olmasıyla beraber kısa ve net cümleler
seçilmelidir.Fakat nitel araştırmalarda ise hipotez cümlelerine pek rastlanmaz.Çünkü bu araştırmalar
hipotezi sınamak için oluşturulmazlar.
6 ) ÖNEM CÜMLESİ:Bu aşama araştırma sürecinde ele alınan çalışmanın nedenlerini ve
literatüre dair katkılarını ortaya koymakla beraber insanlığa ne tür bir yarar sağladığını saptamak
amacı ile gerçekleştirilir.Araştırmacı tarafından çalışma ,okurun ilgisini ve merakını uyandıracak
şekilde sunulmalıdır.Probleme getirdiği çözüm önerileri net bir şekilde belirtilip çalışmanın önemi
vurgulanmalıdır.Bu tarz nüansların yansıtıldığı bu aşama araştırmanın kalitesini ve varlığını tam
anlamıyla belli eder.
7 ) TANIMLAR VE KAVRAMLAR:Her konunun kendini çeşitli kavramlarla ortaya koyuş şekli
vardır.Kavram,belli davranışlara, tutum ve özelliklere karşılık gelen kelimelerdir.Dış dünyayı zihnen
algılamamıza yardımcı olurlar.Kavramlar diğer insanlarla iletişim kurmamıza yardımcı olurken
araştırma esnasında her okur içi aynı anlamı ifade edecek şekilde kullanılması gerekir.Araştırmacı
kavramları varolan anlamlarıyla kullanabilir veyahut onlara kendine has anlamlar yükleyerek
çalışmasına yansıtabilir.
Araştırma içinde yer alan kavramlara bakılarak araştırmanın tanımı oluşturulur.Bu tanımların amacı
araştırmaya dair ortaya çıkabilcek herhangi bir yanlış anlaşılmayı ortadan kaldırmaya yöneliktir.
8 ) SAYILTI:Araştırma da doğruluğu kabul görülmüş ifadelere verilen addır.Bir çeşit ön kabul
sayılabilir ve araştırma da bu ön kabullere göre şekillenir.Sayıltıların doğruluğu araştırma sürecinin
yürütülmesi adına büyük önem arz eder.
9) KAPSAM VE SINIRLILIK:Her araştırma belirli bir konuya tabii olduğu için kapsam ve
sınırlılığa sahiptir.Esasında araştırmanın başında bulunan problemi belirleme aşaması,aslında
araştırmanın kapsam ve sınırlarını en başından belirleyen unsurdur.Araştırmanın ele aldığı konu direk
olarak çalışmanın kapsamını belirler.Araştırmada sınırlılık ise; incelenmek üzere ele alınan konunun
hangi faktörlerle belirlendiği ve uygulanma sınırının ne olduğunu belirtir.
Ayrıca araştırmada kullanılan yönemler ve analiz teknikleri de araştırma sınırının başka
boyutudur.Araştırmanın çapı ve çizgileri kesin bir dille ifade edilmelidir.Bu sayede araştırma daha
kolay ve karmaşaya yer vermeyecek şekilde ilerleme gösterecektir.Diğer bir ifadeyle bu aşama
araştırmacının bilgi,beceri ve imkanlarıyla alakalı bir aşamadır.
KONU : Günümüz gençlerinin siyasi fikirlerinin şekillenmesinde etkili
olan unsurlar
TEMEL AMAÇ: Gençlerin siyaset alanında sahip oldukları
fikirlerin ne kadarının çevresel etkenlerle oluştuğunu saptamak
ALT AMAÇ:
* Gençlerin siyasi fikirlerini şekillendirmek adına istemli
olarak başvurduğu yöntemler nedir ?
* Gençlerin siyasi alanda ileri sürdükleri düşüncelerin
kendi benlikleri ile orantısı nedir ?
Hipotez:
* Gençlerin siyasi fikirlerinin şekillenmesinde sosyal
medyanın büyük oranda etkisi ve yönlendirmesi vardır
* Gençlerin siyaset hayatında savundukları görüşlerin
aileleri tarafından yetiştirilme tarzı ile ilgisi vardır.
ÖNEM: Günümüzde ülkemizdeki siyasi hayatın işleyişi
hakkında fikir sahibi olan gençlerin bu fikirlere ne gibi etkenler
ve yöntemlerle sahip olduklarını saptayarak bizzat kendilerinin
gözlemlemlerine ve fikir sahibi olmalarına gölge düşüren sosyal
medya yönlendirmelerine ve çevresel etkenlere karşı kendi
tecrübelerini savunabilmek adına bu gibi durumları belirleyip
gereken şekilde önlem almak amacıyla bu çalışma önem arz
etmektedir.
TANIM:
Genç: Çalışmada belirtilen genç kavramı 15-25 yaş arası dinamik
zihinleri temsilen kullanılmıştır.
SOSYAL MEDYA: Çalışmada sosyal medya kavramı instagram,twitter
,çeşitli bloglar adına kullanılmıştır.
KAPSAM VE SINIRLILIK:
* Çalışma yalnızca belirtilen yaş aralığındaki grubu
kapsamaktadır
* Çalışma siyasi alan ile ilgilenen kimseler üzerine
yapılmıştır.
* Çalışma belirlenen konu çerçevesinde etkenleri
barındıran kimseler için geçerlidir.
LİTERATÜR:
* Çalışmanın konusu incelendiğinde daha önce bu konu hakkında
çeşitli perspektifler barındıran kapsamlı araştırmalar yapılmıştır.
* 1987 yılında Ahmet Taner Kışlalı tarafından yapılan siyaset bilimi
adlı çalışmada gençlik kesiminin yaşlı nüfusa oranla değişimi daha
fazla desteklediği, yaşlı nüfusun ise daha tutucu bir sosyal duruş
sergilediği sonucuna ulaşılmıştır.
* 2007 yılında Özden Tola tarafından yazılan Türkiye’deki üniversite
öğrencilerin siyasal katılım düzeylerinin incelenmesi başlıklı yüksek
lisans tezinin sonucunda erkeklerin bayanlara göre politik süreçlere
daha fazla katılım gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. (Tola, 2007)
* İlgili alanda Ömer Miraç Yaman “Türkiye Gençlik Çalışmaları
Bibliyografyası 1923- 2010” adlı eserinde gençlik çalışmalarını
konularına göre 22 alt başlıkta değerlendirmiştir. (Yaman, 2013)
SAYILTI:
* Araştırma sırasında araştırmacının belirtilen konu
çerçevesinde herhangi yanlı bir tutum sergilediği
görülmemektedir.
* Çalışmaya katkı sağlayan herkesin fikirlerine
güvenilirlik sağlanmıştır.
* Araştırmada verilerle elde edilen sonuçların çözüm
odaklı olup gerekenin yapılması adına ön ayak olduğu
kesinleştirilmiştir.
