KİMDİR AZİZ SANCAR?
1946 yılının 8 Eylül gününde Mardin de dünyaya gelen Aziz Sancar ilk,orta ve lise eğitimini doğduğu şehirde aldı. 1963 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden 1969 yılında birincilikle mezun oldu. Okulu bitirdikten sonra Mardin in Savur ilçesinde iki yıl sağlık ocağı hekimliği yaptıktan sonra Dallas a giderek Dallas Texas Üniversitesi Moleküler Biyoloji dalında doktora ardından Yale Üniversitesinde DNA onarımı dalında doçentlik tezini tamamladı. Yurtdışında yaptığı çalışmalarla Amerikan Ulusal Bilimler Akademisine kabul edilen üç Türk ten biri oldu. ABD Kuzey Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümünde görev yapan Sancar 415 bilimsel makale yazmıştır.
2005 te Amerikan Ulusal Bilimler Akademisine seçilerek bu akademiye seçilen ilk Türk olmuştur. 2006 yılında ise Türkiye Bilimler Akademisine asil üye olarak seçilmiştir.
Kanser konusunda yaptığı çalışmalarla dünya çapında adını duyuran Türk bilim insanı Aziz Sancar 2014 yılında kanser tedavisinde “sirkadiyen saat( ritmik saat) “buluşuna imza attı. Çalışmalarının deri kanserini önleme noktasında da faydalı olacağına dikkat çeken Sancar bu şekilde hangi saatlerde güneşlenildiğinde kanser riskinin arttığının hangi zamanlarda azaldığının tespit edilebileceğini ifade etti.
NEDEN ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜ?
DNA onarılması ile ilgili çalışma yapan Amerikalı Paul Modrich, İsveçli Tomas Lindahl ve Aziz Sancar birlikte 2015 yılında Nobel Kimya Ödülüne layık görüldü. Bu üç araştırmacı 30 yıldan uzun süre birbirlerinden bağımsız olarak ve büyük oranda bakteri hücrelerinde çalışma yaptı. Sancar nükleotid kesim onarımı alanında buluşlar yapmış, Lindahl ve Modrich ise diğer DNA onarımı ve yanlış eşleşme onarımını keşfetmişlerdir. İsveç Kraliyet Bilim Akademisi ise düzenlediği basın toplantısında ödüle layık görülen bu üç bilim insanı için “hücrelerin hasar gören DNA yı nasıl onardığını ve genetik bilgiyi nasıl koruma altına aldığını ortaya çıkardıkları için ” Nobel Kimya Ödülüne layık görüldüklerini dile getirdi. Sancar ise İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen Nobel Kimya Ödülü töreninde ” Beni ödüle götüren Atatürk ün ve Türkiye Cumhuriyetinin yaptığı eğitim devrimidir dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyetini temsil eden Anıtkabir Müzesidir. ” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabire teslim etmişti. Ödül, Anıtkabirdeki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı müzesinde kendisine ayrılan alanda sergilenmektedir.
