Kara Delikler ve Evrenin Sonu
Emin Bayındırlı
Kara Delik nedir? Nasıl oluşur?
Kara Delik kavramı temel olarak Albert Einstein tarafından yayımlanan ‘Genel görelilik’ teorisine dayanır. Teoriye göre her cisim kütlesi oranıyla uzayı büker ve kütle çekim yaratır. Kara deliklerde çok fazla kütlenin çok az alana sıkışıp sonsuz kütle çekim yaratmasıyla oluşur .Karadelikler teorik olarak insanlar tarafından üretile bilir ancak bu günkü teknoloji ile bu imkansıza yakındır. Ancak uzayda ölmekte olan bir yıldız kendi içine çökerekten bir karadeliğe dönüşebilir.
Kara delikten dışarı çıkış? Tekillik Nedir?
Kara delikler uzayı sonsuz oranında büktüğü için sonsuz kütle çekime sahiptirler. Bu kütle çekim o kadar büyük ki evrende en yüksek hız olarak varsaydığımız ışık bile ondan kaçamaz. Kara deliklerin içinde mutlak tekillik vardır. Kara deliğin olay ufkundan içeri giren bir cisim en küçük partiküllerine ayrılır ve tekilliğe karışır .Ancak son yıllarda ortaya atılan bir teoriye göre karadeliklerin diğer ucu yani beyaz delikler kara delik tarafından içeri alınan cismi tekrar başka evrenlere fırlatıyor. Ancak bu teori kanıtlanmadığı için bu konu hakkında kesin yargı bildirmek zor .
Olay ufku nedir?
Olay ufku kara deliğin sınırıdır. Oradan içeri giren bir cisim partiküllerine ayrılır ve dışarı bir daha çıkamaz.
Kara delikler ölür mü?
Son yüzyıla kadar kara deliklerin ölümsüz olduğu biliniyordu. Ancak Stephen Hawking tarafından ortaya atılan teoriye göre kara deliklerin bir partikül saçılımı yaparak kütle kaybettiği ortaya atıldı. Ve astronomik olarak kanıtlandı yan karadelikler ölümsüz değiller.
Kara delikler nasıl gözlemlenir?
Kara deliklerden ışık kaçamadığı için onları doğrudan gözlemlemek imkansızdır . Ancak etkilerini gözlemlemek mümkündür . Aynen böyle yapılarak gözlemlenen kara delikler mevcuttur.
Galaksimizin merkezinde kara delik mi var?
Evet içinde bulunduğumuz samanyolu galaksisinin merkezinde bir kara delik mevcuttur . Ancak korkmanıza gerek yok bizim sistemimiz galaksinin ücra bir kısmında bulunduğu için olay ufkundan içeri çekilmemiz olası değildir.
